Ngày 09/7/2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 23/CT-TTg về việc đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính cấp Phiếu Lý lịch tư pháp tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.
Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ nêu rõ: Thực hiện Luật Lý lịch tư pháp và các quy định của pháp luật chuyên ngành, thời gian qua công tác cấp Phiếu Lý lịch tư pháp và khai thác thông tin lý lịch tư pháp đã đi vào nề nếp và cơ bản đáp ứng nhu cầu và tạo sự hài lòng từ phía người dân, doanh nghiệp.
Tuy nhiên vẫn còn nhiều tổ chức, doanh nghiệp lạm dụng việc yêu cầu cung cấp phiếu lý lịch tư pháp làm cơ sở tuyển dụng, quản lý. Một số tỉnh thành chưa chủ động trong việc giải quyết kịp thời đáp ứng, việc tiếp nhận hồ sơ cấp Phiếu Lý lịch tư pháp tăng đột biến, dẫn đến chậm trễ, ùn tắc trong việc đáp ứng nhu cầu của người dân.
Nguyên nhân chính của tồn tại, hạn chế trên là: (1) Nhận thức của một số cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân về Phiếu lý lịch tư pháp và pháp luật về lý lịch tư pháp chưa đầy đủ; (2) Các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội chưa chủ động thực hiện quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp theo quy định của Luật Lý lịch tư pháp mà chủ yếu yêu cầu cán bộ, công chức, viên chức, người dân phải nộp; chưa chủ động rà soát các quy định của pháp luật có yêu cầu nộp Phiếu lý lịch tư pháp trong thủ tục hành chính để cắt giảm hợp lý; (3) Việc ứng dụng công nghệ thông tin còn hạn chế, Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính ở một số địa phương còn chưa đáp ứng yêu cầu triển khai cấp Phiếu lý lịch tư pháp trực tuyến; (4) Nguồn nhân lực, trang thiết bị, cơ sở vật chất và việc tổ chức công việc tại một số địa phương chưa đáp ứng yêu cầu trước nhu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp tăng cao.
Để kịp thời chấn chỉnh và khắc phục những tồn tại, hạn chế nguyên nhân nêu trên, tăng cường cải cách thủ tục hành chính trong việc tiếp nhận, giải quyết yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp nhằm tạo thuận lợi, giảm thời gian, chi phí xã hội cho người dân, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức và trách nhiệm thực hiện đúng quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 7 Luật Lý lịch tư pháp về quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp, nhằm hạn chế tình trạng yêu cầu người dân nộp Phiếu lý lịch tư pháp phục vụ công tác quản lý và giải quyết thủ tục hành chính trong ngành, lĩnh vực quản lý; có biện pháp chấn chỉnh việc lạm dụng yêu cầu nộp Phiếu lý lịch tư pháp của tổ chức, doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý; bảo đảm giữ bí mật thông tin lý lịch tư pháp theo quy định.
Về phía tỉnh Đồng Nai, trước đó, Sở Tư pháp đã chủ động tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Công văn số 5247/UBND-THNC ngày 30/5/2023 về việc tăng cường hiệu quả công tác lý lịch tư pháp. Theo đó, Công văn của Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo rõ: Sở Tư pháp đẩy mạnh công tác truyền thông chính sách, tuyên truyền, phổ biến pháp luật về lý lịch tư pháp để nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp, về mục đích, vai trò của Phiếu Lý lịch tư pháp, chỉ yêu cầu người dân nộp Phiếu Lý lịch tư pháp đối với các trường hợp, thủ tục có quy định trong thành phần hồ sơ có phiếu lý lịch tư pháp. Sở Tư pháp phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông kết nối hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính với hệ thống lý lịch tư pháp dùng chung của Bộ Tư pháp. Hoàn thành kết nối, cập nhật biểu mẫu điện tử tương tác tờ khai lý lịch tư pháp lên Cổng dịch vụ công tỉnh.
Cập nhật đầy đủ, kịp thời thông tin lý lịch tư pháp theo bản án, quyết định của cơ quan tố tụng gửi đến để thực hiện cập nhật vào cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp. Yêu cầu các sở, ban, ngành và UBND cấp huyện tuyên truyền đến các cơ quan, tổ chức, đơn vị đóng chân trên địa bàn quản lý hạn chế tình trạng lạm dụng cấp Phiếu Lý lịch tư pháp, đặc biệt là Phiếu Lý lịch tư pháp số 2 trong trường hợp không thật sự cần thiết./.
Hồng Phước