​         Qua 10 năm thực hiện Chiến lược phát triển nghề luật sư đến năm 2020 theo Quyết định số 1072/QĐ-TTg ngày 05/7/2011 của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn tỉnh, nhìn chung chất lượng của đội ngũ luật sư ngày càng được nâng cao do yêu cầu của thị trường dịch vụ pháp lý, đồng thời những luật sư trẻ được đào tạo bài bản, có khả năng chuyên môn và ngoại ngữ, là nhân tố góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ luật sư. Mặt khác, sự chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nghề đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ luật sư; đội ngũ luật sư và các tổ chức hành nghề luật sư đã góp phần tích cực xây dựng pháp luật, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong xã hội.

Thực hiện Quyết định số 1072/QĐ-TTg ngày 05/7/2011 của Thủ tướng Chính phủ, công tác phát triển nghề luật sư trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã đạt được một số kết quả nổi bật như sau:

- Về phát triển số lượng luật sư, tổ chức hành nghề luật sư

Thực hiện Kế hoạch số 14-KH/TU ngày 20/7/2006 của Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 49-NQ/TU của Bộ Chính trị; Kế hoạch số 2518/KH-UBND ngày 03/4/2008 của UBND tỉnh về đào tạo nghề luật sư tại tỉnh giai đoạn 2008 - 2010; Kế hoạch 9291/KH-UBND ngày 21/12/2011 của UBND tỉnh về đào tạo luật sư giai đoạn 2012 - 2015 và Quyết định số 374/QĐ-UBND ngày 04/02/2012 của UBND tỉnh về phát triển nghề luật sư đến năm 2020. Trong những năm qua Sở Tư pháp, Sở Nội vụ và Đoàn luật sư tỉnh đã kết hợp với Học viện Tư pháp - Bộ Tư pháp tổ chức 04 khóa đào tạo nghiệp vụ luật sư có 424 học viên đăng ký tham gia, kết quả có 270 học viên tốt nghiệp được Giám đốc Học viện Tư pháp cấp chứng chỉ.

Năm 2010 trên địa bàn tỉnh có 70 luật sư và 126 người đăng ký tập sự hành nghề luật sư. Qua 10 năm tổ chức thực hiện Chiến lược phát triển nghề luật sư; Đoàn luật sư tỉnh Đồng Nai đã phát triển được 290 luật sư. Đến nay, đã có khoảng 360 luật sư hành nghề luật sư và 194 người đăng ký tập sự tại các tổ chức hành nghề luật sư, 120 tổ chức hành nghề luật sư đăng ký hoạt động; so với năm 2010 đã phát triển được 32 tổ chức hành nghề luật sư, Trên địa bàn tỉnh có 04 tổ chức hành nghề có quy mô và số lượng luật sư từ 10 đến 25 luật sư tham gia hoạt động tại mỗi tổ chức hành nghề, có 03 tổ chức hành nghề hoạt động chuyên sâu trong lĩnh vực thương mại quốc tế. Hiện nay, Đoàn Luật sư Đồng Nai đứng vị trí thứ 3 toàn quốc về mặt số lượng, chỉ sau Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội.

- Về phát triển chất lượng luật sư

Trong những năm qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tư pháp phối hợp với Đoàn Luật sư tỉnh, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - Chi nhánh TP Hồ Chí Minh đã mở 03 lớp bồi dưỡng kiến thức pháp luật quốc tế, kỹ năng, kinh nghiệm tranh tụng về Luật Sở hữu trí tuệ, tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa và kinh doanh thương mại quốc tế; về vấn đề tái cơ cấu, sát nhập, hợp nhất và chia tách doanh nghiệp cũng như các vướng mắc trong ký kết hợp đồng ngoại thương cho luật sư của các tổ chức hành nghề luật sư trên địa tỉnh.

Thực hiện Thông tư số 10/2014/TT-BTP ngày 07/4/2014 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp, trong những năm qua, Đoàn Luật sư tỉnh đã mở 09 lớp bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ luật sư bắt buộc cho hơn 1.263 lượt luật sư (chiếm tỷ lệ 73% số luật sư hàng năm) với các chuyên đề: Những điểm mới của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Luật Đất đai năm 2013; Quy chế phối hợp giữa Đoàn Luật sư với cơ quan tiến hành tố tụng; văn hóa pháp lý trong ứng xử của luật sư khi tham gia tố tụng tại các phiên tòa; Những điểm mới của Bộ luật Lao động năm 2012 và kỹ năng của luật sư tham gia giải quyết các tranh chấp lao động phổ biến hiện nay; Kỹ năng của luật sư trong tố tụng hình sự và một số vấn đề góp ý Bộ luật tố tụng Hình sự…

Bên cạnh đó, Đoàn Luật sư tỉnh đã phối hợp với Trung tâm giải quyết tranh chấp Úc và Châu Á Thái Bình Dương (ADRC) của Úc mở lớp cho 93 luật sư với chuyên đề: Tiến trình và phương pháp hòa giải thương mại. Phối hợp Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế (Bộ Tư pháp) và các thành viên  Dự án JICA Nhật Bản tọa đàm với các tổ chức hành nghề luật sư về đề tài “Thực tiễn thi hành pháp luật về hợp đồng và giải quyết tranh chấp bằng phương thức hòa giải, trọng tài”.

- Về hoạt động hành nghề luật sư

Trong 10 năm qua, các tổ chức hành nghề luật sư trên địa bàn tỉnh đã thực hiện 72.671 vụ việc dịch vụ pháp lý. Trong đó, tham gia tố tụng là 11908 vụ việc, số việc tư vấn pháp luật và dịch vụ pháp lý là 45.801 vụ việc; số việc trợ giúp pháp lý là 14.547, giải quyết tranh chấp thương mại và hòa giải thương mại: 476 vụ. Tổng doanh thu đạt hơn 87 tỷ đồng, nộp thuế hơn 9,5 tỷ đồng.

Đoàn Luật sư tỉnh thường xuyên phối hợp với Đài Phát thanh - Truyền hình Đồng Nai, Tổng đài 1018 tư vấn, giải đáp pháp luật miễn phí cho người dân, đồng thời đã cử hơn 100 luật sư của các tổ chức hành nghề luật sư xuống các xã của huyện Long Thành, Nhơn Trạch trợ giúp pháp lý miễn phí cho hơn 5.000 hộ dân bị thiệt hại vì ô nhiễm môi trường do Công ty Vedan gây ra. Kết quả Công ty Vedan đã thỏa thuận bồi thường thiệt hại cho các hộ dân bị ô nhiễm gần 120 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Đoàn Luật sư tỉnh đã cử 30 luật sư tham gia đại diện theo ủy quyền cho UBND tỉnh để tham gia giải quyết các vụ kiện hành chính.

-  Về quản lý nhà nước đối với tổ chức và hoạt động của luật sư

Thực hiện Quyết định số 374/QĐ-UBND ngày 04/02/2012 của UBND tỉnh về phát triển nghề luật sư đến năm 2020, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Chỉ thị số 22/CT-UBND ngày 06/7/2012 về tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động luật sư trên địa bàn tỉnh, đồng thời Sở Tư pháp đã ký kết Quy chế phối hợp với Đoàn Luật sư trong công tác quản lý nhà nước về luật sư. Đoàn Luật sư tỉnh đã xây dựng chương trình công tác trọng tâm của giai đoạn 2010 -2012, chú trọng công tác giáo dục về chính trị, tư tưởng, ý thức chấp hành pháp luật, tuân thủ quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp luật sư; gắn với cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả trong việc giải quyết các vụ án hình sự trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tư pháp xây dựng Quy chế phối hợp giữa Đoàn Luật sư với Công an, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân các cấp trên địa bàn tỉnh để xác lập cơ chế phối hợp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho luật sư khi tham gia hoạt động tố tụng. Ngày 26/5/2015, Sở Tư pháp đã tổ chức Lễ ký kết Quy chế phối hợp giữa Đoàn Luật sư với Công an, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân tỉnh.

Trong thời gian qua, hoạt động của luật sư trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã đạt được những kết quả quan trọng, đáng khích lệ. Thông qua hoạt nghề nghiệp của mình, đội ngũ luật sư đã giúp cho cán bộ, đảng viên, cộng đồng xã hội nhận thức rõ hơn về vai trò của pháp luật trong đời sống; hoạt động hành nghề luật sư đã có những đóng góp quan trọng trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp. Việc này đã góp phần tạo lập môi trường pháp lý thuận lợi và tin cậy cho việc thu hút đầu tư, kinh doanh và thương mại. Các tổ chức hành nghề luật sư đã từng bước khẳng định năng lực hoạt động hành nghề luật sư ở các lĩnh vực dịch vụ pháp lý mới như thương mại, đầu tư, tài chính, bảo hiểm, sở hữu trí tuệ... một số tổ chức hành nghề luật sư đã có sự đầu tư nghiêm túc trong hoạt động hành nghề, từng bước tạo thương hiệu cho tổ chức mình, không ngừng nâng cao chất lượng cung cấp các dịch vụ pháp lý cho khách hàng theo hướng chuyên nghiệp và hiệu quả, đóng góp quan trọng vào nhiệm vụ cải cách tư pháp, khẳng định được vị trí, vai trò của luật sư trong việc bảo vệ công lý.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hòa Hiệp trao Bằng khen của UBND tỉnh cho các cá nhân, tập thể có nhiều đóng góp cho sự nghiệp phát triển của Đoàn Luật sư Đồng Nai nhân kỷ niệm 30 năm ngày thành lập 17-1-1990 – 17-1-2020​

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác luật sư trên địa bàn tỉnh thời gian qua cũng còn gặp những hạn chế, vướng mắc nhất định: Hoạt động hành nghề của luật sư, tổ chức hành nghề luật sư chưa mang tính chuyên nghiệp, số luật sư hành nghề kiêm nhiệm các công việc khác vẫn còn nhiều, số tổ chức hành nghề luật sư chuyên sâu trong các lĩnh vực kinh doanh, thương mại còn rất ít, số lượng vụ việc luật sư tham gia tư vấn pháp luật, giải quyết tranh chấp liên quan đến thương mại còn rất hạn chế; nhiều luật sư còn yếu về trình độ, thiếu kinh nghiệm khi tham gia tố tụng, thực hiện tư vấn pháp luật. Đa số các luật sư hành nghề bằng chính kinh nghiệm của mình, tự học hỏi lẫn nhau, tính chuyên nghiệp chưa cao; trình độ chuyên môn, cũng như kỹ năng hành nghề của một số luật sư, nhất là luật sư trẻ còn nhiều hạn chế, thiếu kinh nghiệm, chưa thể hiện tính chuyên nghiệp trong hoạt động hành nghề, chất lượng dịch vụ pháp lý cung cấp cho khách hàng chưa cao; đội ngũ luật sư có trình độ chuyên môn và ngoại ngữ giỏi, có khả năng làm việc trong môi trường pháp lý quốc tế còn rất hạn chế, chưa có nhiều luật sư hoạt động chuyên sâu về các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư quốc tế, chứng khoán, tài chính ngân hàng, sở hữu trí tuệ, chống bán phá giá... 

Tuy còn có những khó khăn, hạn chế nhất định, song với những kết quả đã đạt được, có thể khẳng định trong 10 năm qua đội ngũ luật sư và các tổ chức hành nghề luật sư trên địa bàn tỉnh đã từng bước được phát triển cả về số lượng và chất lượng. Các vụ việc được luật sư tư vấn, tham gia bào chữa và trợ giúp pháp lý ngày càng tăng. Các cơ quan tư pháp cũng đã tích cực cộng tác để luật sư thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao theo quy định của pháp luật, góp phần đảm bảo quyền được bào chữa của bị can, bị cáo. Vai trò của luật sư từng bước được khẳng định trong đời sống chính trị, pháp lý./.

Đìn​h Thụ