Để khắc
phục những hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong thi hành Luật Xử lý vi phạm hành
chính, Nghị định số 81/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013 của Chính phủ quy định chi tiết
một số điều và biện pháp thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính, tạo
cơ sở pháp lý chung, áp dụng thống nhất trongcông tác xử lý vi phạm hành chính
trên toàn quốc, đồng thời, nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác quản lý
nhà nước về xử lý vi phạm hành chính,ngày18/8/2017, Chính phủ ban hành Nghị
định số 97/2017/NĐ-CP ngày 18/8/2017 để sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định
số 81/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013, có hiệu lực từ ngày 05/10/2017.
Theo đó, Nghị định đã bổ
sung quy định về các tiêu chí xác định đối tượng vi phạm hành chính là tổ chức.
Quy địnhtổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính khi có đủ các điều kiện: Là pháp nhân theo quy định của pháp luật dân
sự hoặc các tổ chức khác được thành lập theo quy định của pháp luật; hành vi vi
phạm hành chính do người đại diện, người được giao nhiệm vụ nhân danh tổ chức
hoặc người thực hiện hành vi theo sự chỉ đạo, điều hành, phân công, chấp thuận
của tổ chức và theo quy định của pháp luật phải bị xử phạt vi phạm hành chính.
Tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính phải được quy định cụ thể tại các nghị
định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước.
Về thẩm quyền xử phạt,
Nghị định số 97/2017/NĐ-CP đã bổ sung thêm thẩm quyền xử phạt của Trưởng đoàn
Thanh tra chuyên ngành vào Khoản 3 Điều 5 Nghị định số 81/2013/NĐ-CP. Trưởng
đoàn Thanh tra chuyên ngành có thẩm quyền xử phạt đối với hành vi vi phạm hành
chính thuộc phạm vi, nội dung cuộc thanh tra trong thời hạn thanh tra theo quy
định của pháp luật về thanh tra. Trường hợp quyết định xử phạt vi phạm hành
chính bị khiếu nại thì người ra quyết định thanh tra có trách nhiệm tiếp nhận,
giải quyết hoặc chỉ đạo người đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính
giải quyết theo quy định của pháp luật về thanh tra và khiếu nại. Đồng thời, bổ
sung nội dung cấp phó của những người có thẩm quyền áp dụng các biện pháp ngăn
chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính được giao quyền thì có thẩm quyền áp
dụng các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính quy định tại
các Khoản 2, 3, 4, 5, 6 và 7 Điều 119 Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Đồng thời, Nghị định số
97/2017/NĐ-CP bổ sung thêm thẩm quyền tịch thu tang vật, phương tiện đối với tổ
chức vi phạm hành chính một số chức danh có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành
chính vàđược quy định cụ thể tại các Khoản 1, 2 Điều 38; các Khoản 3, 4, 5 Điều
39; Khoản 3 Điều 40; các Khoản 4, 5, 6 Điều 41; các Khoản 3, 4 Điều 42; các
Khoản 2, 3, 4 Điều 43; các Khoản 3, 4 Điều 44; các Khoản 2, 3 Điều 45; các
Khoản 1, 2, 3, 5 Điều 46; Điều 47; các Khoản 1, 2, 3 Điều 48; các Khoản 2, 4
Điều 49 Luật Xử lý vi phạm hành chính có thẩm quyền tịch thu tang vật, phương
tiện đối với tổ chức vi phạm hành chính có giá trị gấp 02 lần giá trị tang vật,
phương tiện bị tịch thu của cá nhân vi phạm hành chính.
Nghị định cũng sửa đổi
đối với quy định về người có thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính. Theo
đó, người có thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính gồm người có thẩm quyền
xử phạt, công chức, viên chức và người thuộc lực lượng Quân đội nhân dân, Công
an nhân dân đang thi hành công vụ, nhiệm vụ theo văn bản quy phạm pháp luật
hoặc văn bản hành chính do cơ quan, người có thẩm quyền ban hành; người chỉ huy
tàu bay, thuyền trưởng, trưởng tàu và những người được chỉ huy tàu bay, thuyền
trưởng, trưởng tàu giao nhiệm vụ lập biên bản. Các chức danh có thẩm quyền lập
biên bản được quy định cụ thể tại các nghị định xử phạt vi phạm hành chính
trong từng lĩnh vực quản lý nhà nước. Người có thẩm quyền lập biên bản vi phạm
hành chính nhưng không có thẩm quyền xử phạt chỉ có quyền lập biên bản về những
vi phạm thuộc phạm vi thi hành công vụ, nhiệm vụ được giao và chịu trách nhiệm
về việc lập biên bản. Trường hợp vụ việc vi phạm vừa có hành vi vi phạm thuộc
thẩm quyền xử phạt của người lập biên bản, vừa có hành vi vi phạm không thuộc
thẩm quyền xử phạt hoặc vượt quá thẩm quyền xử phạt của người lập biên bản, thì
người đó vẫn phải tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính đối với tất cả các
hành vi vi phạm và chuyển ngay biên bản đến người có thẩm quyền xử phạt để tiến
hành xử phạt theo quy định tại Khoản 3 Điều 58 Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Đối với việc sửa đổi, bổ
sung, đính chính quyết định về xử lý vi phạm hành chính, Nghị định quy định,
người đã ban hành quyết định về xử lý vi phạm hành chính phải hủy bỏnội dung
quyết định khi một trong các trường hợp như: Có vi phạm quy định pháp luật về thẩm quyền, thủ tục xử lý vi phạm hành
chính; ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong các trường hợp
quy định tại các điểm a, b, c và d Khoản 1 Điều 65 Luật Xử lý vi phạm hành
chính; giả mạo, làm sai lệch hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính, hồ sơ áp dụng
biện pháp xử lý hành chính quy định tại Khoản 10 Điều 12 Luật Xử lý vi phạm
hành chính; có quyết định khởi tố vụ án của cơ quan tiến hành tố tụng hình sự
đối với vụ việc vi phạm có dấu hiệu tội phạm theo quy định tại Khoản 3 Điều 62
Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Còn đối với quy định về
việc xử lý tang vật, phương tiện bị chiếm đoạt, sử dụng trái phép để vi phạm
hành chính thuộc trường hợp bị tịch thu thì phương tiện được trả lại cho chủ sở
hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp; cá nhân, tổ chức vi phạm phải
nộp một khoản tiền tương đương trị giá tang vật, phương tiện vi phạm vào ngân
sách Nhà nước để thay thế cho việc thực hiện hình thức xử phạt tịch thu tang
vật, phương tiện vi phạm, nếu không nộp sẽ bị cưỡng chế.
Ngoài ra, Nghị định số
97/2017/NĐ-CP cũng bổ sung thêm quy định về thẩm quyền xử phạt trong trường hợp
tang vật vi phạm hành chính là hàng cấm. Theo quy định, trường hợp các nghị
định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước có quy định
trị giá hoặc số lượng của hàng cấm và khung tiền phạt đối với hành vi vi phạm
có tang vật vi phạm hành chính là hàng cấm thì thẩm quyền xử phạt được xác định
theo quy định tại Chương II Phần thứ hai Luật Xử lý vi phạm hành chính và quy
định của nghị định xử phạt vi phạm hành chính. Đối với tang vật vi phạm hành
chính là hàng cấm không thuộc trường hợp nêu trên thì không tiến hành xác định
giá trị tang vật vi phạm hành chính mà phải chuyển hồ sơ vụ việc đến người có
thẩm quyền xử phạt theo quy định tại Khoản 2 Điều 12a của Nghị định.
Bên cạnh đó, Nghị định cũng
quy định về thời hạn thực hiện việc sửa đổi, bổ sung,
đính chính, hủy bỏ, ban hành quyết định mới về xử lý vi phạm hành chính là 01
năm, kể từ ngày ra quyết định; trừ trường hợp hết thời hiệu theo quy định của
Luật Xử lý vi phạm hành chính. Đồng thời, thời hạn thi hành quyết định sửa đổi,
bổ sung, quyết định mới về xử phạt vi phạm hành chính là 10 ngày làm việc;
riêng quyết định về áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn thì cá
nhân vi phạm phải thi hành ngay khi nhận được quyết định. Ngoài ra, Nghị định
quy định tổ chức, cá nhân có thể nộp tiền phạt vi phạm hành chính trong lĩnh
vực giao thông đường bộ vào Kho bạc Nhà nước thông qua dịch vụ bưu chính công
ích; ngoài hình thức nộp trực tiếp hoặc chuyển khoản qua ngân hàng đã quy định
trước đây.
Đình
Tỉnh-QLXLVPHC&TDTHPL