Hình ảnh. Đồng chí Võ Thị Xuân Đào - Phó Giám đốc Sở Tư pháp thông qua báo cáo tóm tắt tổng kết 5 năm Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Qua 5 năm thi hành Luật xử lý vi phạm hành chính, UBND tỉnh Đồng Nai luôn quán triệt, quan tâm chỉ đạo sâu sát, quyết liệt việc xây dựng và ban hành các văn bản triển khai thi hành Luật như đã ban hành và triển khai 4 văn bản quy phạm pháp luật, xây dựng 06 kế hoạch tổ chức thực hiện công tác định kỳ, chuyên đề về thi hành pháp luật xử lý vi phạm hành chính trên địa bàn tỉnh, UBND cấp huyện ban hành 68 kế hoạch tổ chức thực hiện tại địa phương; Công tác tuyên truyền pháp luật về xử lý vi phạm hành chính được thực hiện thường xuyên cho hơn 2,5 triệu lượt người; công tác tập huấn triển khai quy định pháp luật về xử lý vi phạm hành chính được 3 lớp cho 671 lượt cán bộ, công chức, viên chức, cấp huyện tổ chức 83 lớp bồi dưỡng cho 9.075 lượt cán bộ, công chức, viên chức; tổ chức thành lập đoàn kiểm tra liên ngành cấp tỉnh đối với 235 hồ sơ, phát hiện xử lý 109 trường hợp quy định về pháp luật xử lý vi phạm hành chính; giải quyết 155 trường hợp khiếu nại, tố cáo liên quan đến quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Về công tác tổ chức bộ máy, thực hiện Luật xử lý vi phạm hành chính, UBND tỉnh chỉ đạo giao nhiệm vụ cho Sở Tư pháp (thành lập Phòng Quản lý, xử lý vi phạm hành chính) và Văn phòng UBND tỉnh (giao Phòng Nội chính theo dõi), các phòng pháp chế, thanh tra, Văn phòng các đơn vị tham mưu thực hiện công tác này.

Việc thực hiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, trong giai đoạn từ 2012 đến 2017, trên địa bàn tỉnh đã phát hiện 90.153 vụ việc vi phạm về hành chính, tiến hành ra quyết định xử phạt 84.071 vụ (chiếm tỷ lệ 92,8%), có 107.999 đối tượng vi phạm (trong đó cá nhân là 103.139 người, chiếm 95,5%) trong đó 367 đối tượng vi phạm là người chưa thành niên. Các cơ quan có thẩm quyền đã ban hành 111.919 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền hơn 99,6 tỷ đồng, thanh lý tịch thu tang vật 194,5 tỷ đồng; tổ chức cưỡng chế thi hành 483 vụ việc. Đối với các cơ quan ngành dọc (Công an, Cảnh sát phòng cháy chưa cháy, Thuế, Hải quan, Ngân hàng Nhà nước, Thi hành án dân sự, …) trong 5 năm đã phát hiện và xử phạt 7.924.215 vụ, số tiền phạt là hơn 7.707 tỷ đồng, thanh lý tịch thu tang vật 223,5 tỷ đồng.

Hình ảnh. Đồng chí Viên Hồng Tiến - Giám đốc Sở Tư pháp chủ trì nội dung thảo luận về thực tiễn triển khai thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính trên địa bàn tỉnh Đồng Nai

Đánh giá chung, do đặc thù là tỉnh công nghiệp với sự tập trung đông dân nên tình hình vi phạm pháp luật để xử lý vi phạm hành chính rất nhiều, có chiều hướng ngày càng gia tăng và diễn biến phức tạp. Số lượng vụ việc năm sau cao hơn năm trước, ví dụ: số lượng vụ việc năm 2016 (16.076 vụ) cao gấp 2 lần năm 2012 (7.613 vụ), năm 2015 (26.072 vụ) cao gấp 3 lần năm 2012; các hành vi vi phạm ngày càng đa dạng, phức tạp trong nhiều lĩnh vực, tập trung ở một số ngành như giao thông vận tải, xây dựng, môi trường, y tế, công thương, lao động, bảo hiểm xã hội…

Việc triển khai trong thực tiễn Luật xử lý vi phạm hành chính cho thấy nhiều điểm tiến bộ hơn so với Pháp lệnh về xử lý vi phạm hành chính, góp phần quan trọng trong việc đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng, chống vi phạm hành chính, giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ lợi ích hợp pháp của nhân dân, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong các lĩnh vực kinh tế, xã hội, Luật đã được phổ biến rộng rãi đến nhân dân trên địa bàn qua đó nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của tổ chức, cá nhân đồng thời tạo công cụ để tổ chức, cá nhân bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, đáp ứng mục tiêu yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội hội chủ nghĩa. Quá trình áp dụng luật đã tác động tích cực, ngăn chặn sự phát sinh, tái phạm các hành vi vi phạm pháp luật có tác động tiêu cực, giảm thiểu các thiệt hại về kinh tế, sức khỏe, môi trường… do hành vi vi phạm gây ra cho người dân và xã hội.

Tuy nhiên, qua 5 năm thực hiện Luật, cũng nổi lên những bất cấp, vướng mắc trong công tác tổ chức thực hiện như Luật chưa cho phép các cơ quan có thẩm quyền được quy định hay hướng dẫn chi tiết thi hành nên việc áp dụng các quy định của luật chưa hiệu quả khi áp dụng trong điều kiện thực tiễn biến đổi liên tục; một số văn bản hướng dẫn, giải thích áp dụng pháp luật của cơ quan trung ương chưa kịp thời; trang thiết bị phục vụ công tác phát hiện, xử lý vi phạm hành chính còn thiếu; công tác kiểm tra, thanh tra và áp dụng pháp luật còn nhiều lúng túng; việc phối hợp giữa các cơ quan, địa phương trong xử lý vi phạm có nơi, có lúc chưa đồng bộ, chưa thống nhất, thiếu hiệu quả; công tác báo cáo tình hình thực hiện pháp luật còn chưa đảm bảo…

Hình ảnh. Toàn cảnh Hội nghị tổng kết 5 năm thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Nguyên nhân của những hạn chế nêu trên xuất phát chủ yếu là do chủ quan như: chất lượng các văn bản quy phạm pháp luật về xử lý vi phạm hành chính còn có những hạn chế nhất định (trong nội dung, trách nhiệm, quyền hạn và sự  phối hợp); sự chủ động, tích cực và chất lượng công chức tham mưu công tác xử lý vi phạm hành chính chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, sự quan tâm, phối hợp của các cơ quan, đơn vị nhất là người đứng đầu còn hạn chế. Bên cạnh đó, cũng phải nhận thấy công tác xử lý vi phạm hành chính gặp khó khăn là do các hành vi vi phạm pháp luật trong thực tiễn biến chuyển  liên tục, có chiều hướng mở rộng ở các lĩnh vực mới, xu hướng ngày càng tăng và có dấu hiệu mang tính hệ thống, đối phó với cơ quan chức năng khi phát hiện, kiểm tra hoặc có tính phức tạp, chưa phân định rõ ràng ranh giới giữa pháp luật về hành chính và hình sự trong các vụ việc vi phạm.

Do đó, để tiếp tục hoàn thiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, UBND tỉnh Đồng Nai đã kiến nghị cần sửa đổi, bổ sung quy định của Luật xử lý vi phạm hành chính theo hướng đảm bảo tính khả thi, phù hợp hơn với thực tiễn sau 5 năm tổ chức thi hành như: quy định rõ hơn đối tượng của luật (hộ gia đình, cơ sở tôn giáo…); định nghĩa rõ việc vi phạm, vi phạm nhiều lần với tái phạm, tái phạm nhiều lần; quy định về miễn, giảm hình phạt tiền; quy định về tịch thu và cơ chế xử lý tang vật, phương tiện tịch thu sung công; cơ chế, trách nhiệm, hình thực, thủ tục phối hợp giữa các cơ quan trong thực hiện nhiệm vụ cũng như hoạt động cưỡng chế thi hành quyết định xử lý vi phạm; quy định về đảm bảo các điều kiện về kinh phí, phương tiện, cơ sở vật chất để đảm bảo thực hiện các nhiệm vụ; công cụ, thiết bị phục vụ việc kiểm tra, giám định, đo lường… trong  các vụ việc vi phạm; vấn đề về giao nhiệm vụ cụ thể hóa, hướng dẫn kịp thời đối với các quy định của Luật…

Hình ảnh. Đồng chí Nguyễn Thanh Bình - Cục trưởng Cục Công tác phía Nam - Bộ Tư pháp phát biểu tại Hội nghị.

Phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Nguyễn Thanh Bình – Cục trưởng Cục Công tác phía Nam – Bộ Tư pháp nhấn mạnh: trong điều kiện hiện nay, để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Luật Xử lý vi phạm hành chính chờ đến khi Quốc hội sửa đổi Luật, địa phương cần chủ động xây dựng Kế hoạch cụ thể, khắc phục triệt để, toàn diện những hạn chế, bất cập, cụ thể hóa thành các giải pháp nhằm xử lý các vấn đề nảy sinh trong thực tiễn; tăng cường công tác bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên sâu nhằm nâng cao chất lượng công tác tham mưu, ra quyết định xử phạt; các cơ quan ban, ngành cần chủ động, tích cực phối hợp trong xử lý những vấn đề vướng mắc phát sinh, từ đó có sự đồng bộ, thống nhất tham mưu để xử lý, giải quyết dứt điểm từng vụ việc phức tạp ở địa phương.

 

Kết luận Hội nghị, đồng chí Võ Văn Chánh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng ngay Kế hoạch để triển khai đồng bộ giải pháp, phân công nhiệm vụ cụ thể, chi tiết cách thức, thời gian thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác thi hành pháp luật trong xử lý vi phạm hành chính; Coi trọng công tác cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ làm công tác tham mưu, tổ chức thực hiện quy định pháp luật trong các khâu từ lập biên bản, ra quyết định và tổ chức thi hành quyết định xử phạt… Chú ý thực hiện đúng quy định pháp luật về tiếp công dân, tăng cường đối thoại trong xử lý vi phạm hành chính để tránh oan sai, phát sinh khiếu nại, tố cáo phức tạp, giải quyết ngay từ đầu những phát sinh trong thực hiện xử lý vi phạm hành chính; các cơ quan, đơn vị và địa phương, kể cả các đơn vị ngành dọc như công an, thuế, hải quan,… phải nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác phối hợp, đảm bảo thực hiện đồng bộ, thống nhất trong thực hiện Luật xử lý vi phạm hành chính trên địa bàn tỉnh.